Η Ελλάδα καταγράφει τη δεύτερη μεγαλύτερη μείωση πληθυσμού μεταξύ των
χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2023, με 71.000 γεννήσεις και 127.000
θανάτους, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Eurostat.
Ας ξεκινήσουμε με ορισμένες κοινές παραδοχές. Το δημογραφικό είναι εθνικό και
υπαρξιακό ζήτημα της χώρας. Πλήττει το σύνολο της χώρας, αλλά κυρίως την
περιφέρεια. Δεν επιδέχεται εύκολες, πόσο μάλλον μαγικές, λύσεις, ενώ όσα μέτρα
ληφθούν για να ανακοπεί η πληθυσμιακή συρρίκνωση θα χρειαστούν τουλάχιστον
μια δεκαετία για να αποδώσουν.
Το δημογραφικό πρόβλημα εκκίνησε πριν δεκαετίες. Τα τελευταία χρόνια
συναντήθηκε με τη μαζική φυγή νέων στο εξωτερικό και τον φόβο των νέων
ζευγαριών, που θέλουν μεν να τεκνοποιήσουν, αλλά θεωρούν ότι δεν μπορούν να
στηρίξουν τη δημιουργία μιας οικογένειας.
Δεν λέμε ότι ευθύνεται η κυβέρνηση Μητσοτάκη για το δημογραφικό. Λέμε, όμως, ότι
με τις πολιτικές που εφαρμόζει έχουν ενισχύσει όλους τους παράγοντες που οδηγούν
στην επιδείνωση του δημογραφικού.
Το χαμηλό εισόδημα σε συνδυασμό με την ακρίβεια και τη στεγαστική κρίση, η
εργασιακή επισφάλεια σε συνδυασμό με τους χαμηλούς μισθούς και την απουσία
ευκαιριών, η υποχώρηση του κοινωνικού κράτους και προστασίας που εναποθέτει
την γέννηση, το μεγάλωμα και την μόρφωση των παιδιών αποκλειστικά στον
ηρωισμό των γονέων, είναι ορισμένες από τις αιτίες.
Η λύση στα δημογραφικό δεν βρίσκεται σίγουρα σε μέτρα επιδοματικής πολιτικής.
Όσο οι νέοι εργάζονται, αμείβονται και ζουν σε συνθήκες κρίσης, τα επιδόματα
βοηθούν, αλλά δε δίνουν κίνητρο για την απόκτηση παιδιού.
Υπάρχουν πορίσματα επιτροπών, έρευνες και προτάσεις από ειδικούς και πλούτος
πηγών που μπορεί να αξιοποιηθεί για το ζήτημα του δημογραφικού.
Όσο, όμως, η συζήτηση ανοίγει συγκυριακά, συνήθως προεκλογικά, και δεν ξεκινά
ένας εθνικός, συμπεριληπτικός διάλογος με στόχο την ανάπτυξη μακρόπνοων
πολιτικών, όσο δεν υπάρχει και δεν εφαρμόζεται ένα συγκροτημένο σχέδιο δράσης
για την αντιμετώπιση του δημογραφικού, θα βρισκόμαστε ολοένα και πιο κοντά στην
δημογραφική κατάρρευση.
